ΠΕΜΠΤΗ 1/5/25
Πραγματοποιήθηκε η προγραμματισμένη από την Ένωσή μας εξόρμηση στην Οχρίδα. Συμμετείχαν 42 άτομα-ομογάλακτοι με συζύγους και φίλους. Έλαβαν μέρος με αλφαβητική σειρά: Ανδρικοπούλου Ελένη, Βακουλή Μαρία, Βασιλόπουλος Γεώργιος, Βασιλοπούλου Αιμιλία, Βουρλή Βουλίκα, Γεωργάκης Θεόδωρος, Γιαννακόπουλος Γιώργος, Γιογκαράκη Κατερίνα, Γούτη Αγγελική, Γούτης Διονύσιος, Δημητροπούλου Βούλα, Καγκαρά Άννα, Καγκαράς Αναστάσιος, Καλαμαρά Παναγιώτα, Καλαντζής Νίκος, Καλαντζή Νικολέττα, Καλογρίδου Ευαγγελία, Κανάτα Ζωή, Κόκκα Ξανθή, Κόρδας Πέτρος, Κυριακόπουλος Δημήτρης, Κυριακοπούλου Βούλα, Λιότσος Χρίστος, Λιότσου Γρηγορία, Μαντζαβίνου Περιστέρα, Μπαλιτσάρη Ευλαμπία, Ντούρου Αικατερίνη, Ορφανιώτη Παρασκευή, π. Παπαχαντζής Δημήτρης, Πατσούρη Στέλλα, Πριλής Θεόδωρος, Σηφαλάκη Βασιλική, Σταυρόπουλος Κωσταντίνος, Στεφανοπούλου Ευγενία, Στογιαννοπούλου Μαρία, Τζαβέλλας Φώτης, Τσιάκα Αικατερίνη, Τσιάκας Κοσμάς, Τσιακούλια Άννα, Τσιακούλιας Φίλιππος, Ψυχογιός Αθανάσιος και Ψυχογιού Νίνα.
Συγκεντρωθήκαμε στην Πλατεία Συντάγματος και επιβιβαστήκαμε στο πούλμαν στις 07.45. Αναχωρήσαμε για τον προορισμό μας με μια μικρή στάση στη Μεταμόρφωση, όπου επιβιβάστηκαν όσοι έμεναν στις γύρω περιοχές. Το ταξίδι μας ξεκίνησε με προσευχή και το Χριστός Ανέστη από τον π. Παπαχαντζή Δημήτρη. Έπειτα από μια στάση στον Άγιο Κωνσταντίνο, φθάσαμε μεσημέρι στην Καλαμπάκα, όπου γευματίσαμε. Στην Κοζάνη παραλάβαμε τον ομογάλακτο Τάσο Καγκαρά με την παρέα του και το απόγευμα εισήλθαμε στη Βόρεια Μακεδονία μετά τους ελέγχους στα συνοριακά φυλάκια. Κατά τη διάρκεια της διαδρομής διανεμήθηκαν στους συνταξιδιώτες βιβλία, προσφορά του κυρίου Ψυχογιού ‒«πολλαπλό εγκάρδιο ευχαριστώ, αγαπητέ πρόεδρε»‒, καθώς και τετρασέλιδο ενημερωτικό σημείωμα, που περιείχε πληροφορίες για το πρόγραμμα και την ιστορία της περιοχής με συμπληρωματική επεξήγηση από τον γραμματέα της Ένωσης. Επίσης ο π. Παπαχαντζής μάς ενημέρωσε για την ιστορία της Εκκλησίας της Οχρίδας και τη σχέση της με το Οικουμενικό Πατριαρχείο. Παράλληλα ειπώθηκαν πολλά ανέκδοτα από τους
ομογάλακτους Γιαννακόπουλο, Πριλή, Σταυρόπουλο, Γεωργάκη, Καγκαρά, Κυριακόπουλο, που έκαναν το ταξίδι ευχάριστο και την κούραση ανεπαίσθητη. Κατόπιν, παραλάβαμε τον ξεναγό μας, τον κύριο Ισίδωρο, ο οποίος μας έδωσε πληροφορίες τα αξιοθέατα της διαδρομής. Περάσαμε την Μπίτολα (Μοναστήρι) και φθάσαμε στην Οχρίδα. Τακτοποιηθήκαμε στα δωμάτιά μας, δειπνήσαμε και παραδοθήκαμε στον Μορφέα.
ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 2/5/25
Μετά το πρωινό αναχωρήσαμε για τη Μονή του Οσίου Ναούμ, αφού πρώτα κάναμε μια στάση για φωτογραφίες αλλά και για να δούμε έναν λιμναίο οικισμό (ξύλινα σπίτια πάνω στο νερό της λίμνης). Το τοπίο στη Μονή του Οσίου Ναούμ είναι ειδυλλιακό, με αρκετό πράσινο, πολλά πηγαία νερά και ησυχία που διαταράσσεται μόνο από το πλήθος των προσκυνητών. Προσκυνήσαμε τον τάφο του Οσίου, ήπιαμε καφέ, βγάλαμε φωτογραφίες, θαυμάσαμε το περιβάλλον και φύγαμε για την πόλη της Οχρίδας. Περπατήσαμε στην παλιά πόλη, επισκεφθήκαμε την εκκλησία της Αγίας Σοφίας, όπου τυχαία γινόταν γάμος, είδαμε εξωτερικά το αρχοντικό Έλληνα γουναρά από την Καστοριά, διασχίσαμε τον πεζόδρομο και, στις 5.00 μ.μ., κάναμε μια βόλτα με το καραβάκι στη λίμνη, παρατηρώντας κάποια άλλα αξιοθέατα, όπως το κάστρο του Σαμουήλ, Αυτοκράτορα των Βουλγάρων, και τη βίλα του Τίτο.
ΣΑΒΒΑΤΟ 3/5/25
Μετά το πρωινό αναχωρήσαμε για το Μοναστήρι του Αγίου Ιωάννη του Βαπτιστή (Μπίγκορσκι). Ακολουθώντας τον ποταμό Δρίνο μέσα σε ένα καταπράσινο τοπίο, παρατηρώντας δύο φράγματα του ποταμού και διασχίζοντας αρκετά αλβανόφωνα χωριά με επιβλητικούς μιναρέδες, φθάσαμε στη Μονή έπειτα από περίπου δύο ώρες. Βρίσκεται στο εθνικό πάρκο MAVROVO και αποτελεί μια όαση της Ορθοδοξίας, περικυκλωμένη από μουσουλμανικούς πληθυσμούς. Ακούσαμε την ιστορία της Μονής, προσκυνήσαμε και ψάλαμε το Χριστός Ανέστη. Ο π. Παπαχαντζής και ο Τσιακούλιας επισκέφθηκαν για λίγο τον ηγούμενο της Μονής, ο οποίος έχει διακονήσει στο Άγιο Όρος, και μας μετέφεραν την ευλογία του και τους προβληματισμούς του για την Εκκλησία. Στη συνέχεια επισκεφθήκαμε την πόλη Στρούγγα στην όχθη της Λίμνης Οχρίδας. Περπατήσαμε στην αγορά της, ήπιαμε καφέ και επιστρέψαμε στην πόλη Οχρίδα για μια τελευταία βόλτα.
ΚΥΡΙΑΚΗ 4/5/25
Μετά το πρωινό πήραμε τον δρόμο της επιστροφής για τα πάτρια εδάφη. Μια που ήταν Κυριακή, ο κύριος Καγκαράς, δεινός ιεροψάλτης από την εποχή που ήταν συμμαθητής μας στην Κόρινθο, έψαλε αναστάσιμους ύμνους ‒Φωτίζου, Φωτίζου…‒, δεχόμενος θερμό χειροκρότημα. Φθάσαμε στην Μπίτολα, επισκεφθήκαμε τον Ιερό Ναό του Αγίου Δημητρίου, ψάλαμε το απολυτίκιο του Αγίου, το Χριστός Ανέστη, περπατήσαμε τον πεζόδρομο, είδαμε το άγαλμα του Μανάκη, διάσημου Έλληνα φωτογράφου με καταγωγή από τα Γρεβενά, διαβάσαμε τη φράση του Ηράκλειτου ΠΑΝΤΑ ΡΕΙ πάνω από ένα ηλιακό ρολόι στον τοίχο ενός κεντρικού κτιρίου, είδαμε κατάλοιπα της αρχαίας Ηράκλειας στο άκρο της πόλης, ευχαριστήσαμε τον ξεναγό μας και… πατήσαμε Ελλάδα.
Ο κύριος Γεωργάκης, έπειτα από λίγο, απηύθυνε χαιρετισμό και παραινέσεις προς όλους μας, τονίζοντας ότι πρέπει να είμαστε κοινωνικοί, απλοί και όχι αλαζόνες, λέγοντας συγκεκριμένα: «Καλοχαιρέτα τους περαστικούς όταν καβαλικέψεις, για να σε χαιρετούν και αυτοί, όταν ξεπεζέψεις». Στην πορεία ο π. Παπαχαντζής μάς συντρόφευε τραγουδώντας μερικά άσματα από τη Θράκη και την Κρήτη με πλούσιο εννοιολογικό περιεχόμενο (θάλασσα, αηδόνι κ.ά.). Γευματίσαμε στην Καλαμπάκα, περάσαμε από τα Μετέωρα και αργά το βράδυ φθάσαμε στην Αθήνα, αφού πρώτα ο Πρόεδρός μας ευχαρίστησε τους οργανωτές της εκδρομής, τους ανεκδοτολόγους και όσους συμμετείχαν σε αυτήν.
Πολλά ευχαριστώ αξίζει να αποδοθούν στον εισηγητή, οργανωτή και εμψυχωτή της εκδρομής αυτής, στον κύριο Γιαννακόπουλο, που ακάματα και ασμένως έφερε το βάρος της ευθύνης για την επιτυχή έκβαση της όλης διαδικασίας.
ΙΣΤΟΡΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ (από το ενημερωτικό σημείωμα).
ΜΠΙΤΟΛΑ-ΜΟΝΑΣΤΗΡΙ. Είναι πόλη με 69.287 κατοίκους, χτισμένη σε υψόμετρο 576 μέτρων, απέχει 14 χλμ. από τα σύνορα με τη χώρα μας και στην πλειοψηφία τους οι κάτοικοι είναι Χριστιανοί Ορθόδοξοι.
Ιδρύθηκε από το Φίλιππο Β΄ ως Ηράκλεια Λυγκηστίς [πόλη του Ηρακλή στην χώρα των Λυγκηστών, όπου οι Λυγκηστές ήταν αρχαίο ελληνικό φύλο που ανήκε στο κοινό των Ηπειρωτών μαζί με τους Μολοσσούς, οι οποίοι εγκαταστάθηκαν στην Ήπειρο κατά τα μυκηναϊκά χρόνια]. Η πόλη στη μακραίωνη διαδρομή της έλαβε διάφορα ονόματα: Ηράκλεια, Μπίτολα, Μπούτελα, Πελαγονία, Μοναστήρι. Πιθανή ετυμολογία από το σλαβονικό Όμπιτελ = μοναστήρι.
Η πόλη βρισκόταν κοντά στην Εγνατία Οδό και υπήρξε σημαντικό εμπορικό και θρησκευτικό κέντρο. Κατά τον 7ο μ.Χ. αιώνα η περιοχή κατακλύστηκε από τους Σλάβους που έκαναν επιδρομές στα εδάφη της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας. Η διάδοση του χριστιανισμού έγινε τον 9ο και 10ο αιώνα από τον Κλήμεντα της Οχρίδας (840-916) και τον Ναούμ. Ο Κλήμης ήταν μαθητής των Αγίων Κυρίλλου και Μεθοδίου, ιδρυτής της Λογοτεχνικής Σχολής της Οχρίδας, Α΄ Επίσκοπος της Ορθόδοξης Βουλγαρικής Εκκλησίας και προστάτης της Οχρίδας και της Βόρειας Μακεδονίας. Μαζί με τον Ναούμ πήγαν στη Μοραβία για τη διάδοση του χριστιανισμού και το 885 ήλθαν στη Βουλγαρία, όπου ο Βασιλιάς Βόρις τούς ανέθεσε να διδάξουν στους κληρικούς τη σλαβική γλώσσα, γιατί μέχρι τότε οι τελετές γίνονταν στα ελληνικά από κληρικούς που έστελνε το Βυζάντιο. Ο Κλήμης μεταξύ των ετών 886-893 δίδαξε σε περίπου 3.500 μαθητές τη σλαβική γλώσσα (κυρίλλειο αλφάβητο) και το γλαγολιτικό αλφάβητο. Είναι Άγιος, λόγιος, συγγραφέας και διαφωτιστής των Σλάβων. Πολλά δημόσια κτίρια στη Βουλγαρία φέρουν το όνομά του. Τιμάται ως Άγιος από την Ορθόδοξη Εκκλησία στις 27 Ιουλίου και 25 Νοεμβρίου.
Η ευρύτερη περιοχή (Μπίτολα-Οχρίδα) υπήρξε πεδίο συγκρούσεων μεταξύ του τσάρου της Βουλγαρίας Σαμουήλ και του Βυζαντινού Αυτοκράτορα Βασιλείου Β του Βουλγαροκτόνου (976-1025). Το 1383 καταλήφθηκε από τους Οθωμανούς και το 1903 στην περιοχή εκδηλώθηκε η επανάσταση του Ίλιντεν εναντίον των Οθωμανών, που απέτυχε. Στον Πρώτο Βαλκανικό Πόλεμο (1912) η πόλη καταλήφθηκε από τους Σέρβους.
ΑΞΙΟΘΕΑΤΑ: Ναός του Αγίου Δημητρίου (1830), Σκεπαστή αγορά, Τζαμί Χαιντάρ, Γενί Τζαμί, Πύργος με το ρολόι.
ΟΧΡΙΔΑ. Πόλη δίπλα στη λίμνη που θυμίζει νησί. Λένε ότι είχε 365 εκκλησίες, μία για κάθε μέρα του χρόνου, και για τον λόγο αυτόν λεγόταν Ιερουσαλήμ των Βαλκανίων. Στην αρχαιότητα λεγόταν Λύχνιδος/Λυχνίς (= πόλη του φωτός, πιθανώς) και κατοικούταν από τους Δεσσαρήτες, αρχαίο ελληνικό φύλο. Το όνομα Οχρίντ πρωτοεμφανίστηκε το 879 μ.Χ. Η περιοχή κατακτήθηκε στο πέρασμα των αιώνων από Ρωμαίους,
Βυζαντινούς, Βουλγάρους, Οθωμανούς, Αλβανούς και Σέρβους. Οι Βούλγαροι κατέκτησαν την πόλη το 867 μ.Χ. και αργότερα την έκαναν πρωτεύουσα και έδρα του Βουλγαρικού Πατριαρχείου. Το 1395 καταλήφθηκε από τους Οθωμανούς και το 1912 από τους Σέρβους.
ΑΞΙΟΘΕΑΤΑ:
- Μοναστήρι των Αγίων Κλήμεντα και Παντελεήμονα: Κατασκευάστηκε με επίβλεψη του Αγίου Κλήμεντος που όρισε τον Άγιο Παντελεήμονα ως προστάτη Άγιο. Ο Κλήμης έκτισε κρύπτη εντός του ναού όπου και ετάφη το 916. Έγιναν και γίνονται τελευταία εργασίες ανακατασκευής και ανασκαφής.
- Φρούριο Σαμουήλ: Αποτέλεσε πρωτεύουσα της Α΄ Βουλγαρικής Αυτοκρατορίας. Κτίστηκε στη θέση παλαιότερου φρουρίου, που χρονολογείται τον 4ο αιώνα π.Χ. και πιστεύεται ότι ανεγέρθηκε από τον Φίλιππο Β΄.
- Μοναστήρι Οσίου Ναούμ: Βρίσκεται νότια της Οχρίδας, δίπλα στη λίμνη, και κτίστηκε το 905 μ.Χ. από τον Όσιο. Ο Όσιος Ναούμ (= παρηγορητής) υπήρξε μαθητής και συνεργάτης των Αγίων Κυρίλλου και Μεθοδίου και μαζί με τον Άγιο Κλήμεντα πήγαν στη Μοραβία για τη διάδοση της χριστιανικής πίστης. Αργότερα επέστρεψαν στην περιοχή αυτή όπου συνέχισαν το ιεραποστολικό τους έργο. Πέθανε και τάφηκε στη Μονή. Η μνήμη του τιμάται στις 23 Δεκεμβρίου.
- Αρχαίο θέατρο.
